Пространственное решение праздничной композиции.

Разгледаючы прасторавае вырашэнне свята рэжысер і мастак перш за усе вызначаюць галоуныя мезансценічныя пункты свята. Галоуны мезансцэнічны пункт – гэта месца, дзе будуць развівацца вузлавыя мезансцены свята (завязка, кульмінацыя, фінал). Таксама дадатковыя месцы, дзе будуць развівацца эпізыядычныя дзеянні. Уся тэрыторя свята у прасторы падзеляецца на зоны дзеяння (спартыуная пляцойка, гульневая пляцоука, абрядава-рытуальная пляцоуеа,дзіцячая пляцоука, кірмаш і інш.) Рэжысер і мастак выязджаюць на месца зон дзеяння і вырашаюць, вызначаюць архитектурна-дэкаратыунае размяшчэнне. Улічваюць ландшафтныя і архітэктурныя асаблівасці. Добра кагда мастак фатаграфуе месца дзеяння – складаецца карта-план размяшчэння зон дзеяння.

Карта-план гэта – галоуны і асноуны дакумент па прастораваму размяшчэнню усіх дэкарацый, канструкцыйных і дзеючых элементау свята, схематычна вычэрчваючы архітэктурныя і ландшавтныя асаблівасці месца дзеяння. На гэтую карту-план арыентуюцца і спасылаюцца у сваей рабоце супрацоунікі усіх структурных падраздзяленняу арганізацыйнага камітэта па правядзенню свята.

План зацвяржаецца галоуным рэжысерам, старшыней аргкамітэта, пажарна –тэхнічнай камісіяй.

Пасля стварэння карты-плана свята – мастак робіць эскізы усей прадукцыі дэкаратыунага афармлення. На аснове гэтых эскізау вырабляюцца чарцяжы рабочага праекта па якім вядуцца будауніцтва буйных аб*емау і выраб малых формау мастацка-дэкаратыунага афармлення.

Далей этап работы – гэта кампаноука і праверка размяшчэння дэкарацый на сцэнічных пляцоуках.

Работа над планам сцэны здзейсняецца з улікам размяшчэння апорных пунктау дзеяння, месцау у якіх найбольш актыуна будуць іграць артысты.

Пры планіроуцы важна не толькі з дакладнасцю вызначыць усе памеры і месцы размяшчэння дэкарацый, але і магчымасць правільнага размяшчэння дапаможных устройствау(рабочых станкоу, лесніц і інш.)

Да работы над планам карыстна далучыць мастака па святлу, які разглядвае планіроуку з пазіцыі асвятлення дадзенай дзеі. Яго пажаданні часам патрабуюць частковых змен у кампазіцыі.

Калі дзеянне адбываецца у вячэрні час план сцэны павінен абавязкова уключаць месцы размяшчэння светлавой апаратуры и систэмы падключэння.

Пры наяунасці перад сцэнічнай пляцоукай глядацкіх месцау у чарцяжы неабходна адзначыць крайнія месцы першага рада пры дапамозе якіх вызначаюць бачнасць дэкарацый з боку глядачоу.

Создание сценарного плана и оригинального сценария праздника.

Обычно процесс создания (написания) сценария театрализованного массового праздника (представления) протекает в три этапа от общего видения праздника через подробную разработку сюжета (композиции) к доскональной, выверенной репетициями «ремарочной» записи всего течения праздника. Каждому этапу соответствует своя специфическая сценарная форма записи. На первом этапе – это сценарный план (или план-сценарий), на втором – литературный сценарий, на третьем – рабочий (режиссерский) сценарий (или монтажный лист).

1.Сценарный план.
«Итак, создание сценарного плана – это часто первый подступ к теме и к решению художественного образа празднества представления в целом. Этот момент драматургической работы, как правило, совпадает с процессом изучения материала (места и времени действия – в первую очередь). Сценарист-режиссер любого
театрализованного представления, а массого празднества тем более, на первых этапах работы неизбежно уподобляется ученому: он должен в идеале лучше всех знать предмет исследования».

 Сбор документального и художественного материала к празднуемому событию – это не просто механический процесс поиска материала для иллюстрации темы и идеи праздника, но творческий процесс нахождения, определения и утверждения конкретной темы, идеи, сверхзадачи праздника. Материал оформляет тему, идею праздника в строго конкретные формы, диктует композицию, определяет эмоциональный настрой представления. «Именно в процессе изучения материала возникает общее видение будущего театрализованного празднества как необходимая часть всей его драматургии. Это представление и оформляется сначала в сценарный план. Именно в сценарном плане наиболее отчетливо проступает
конструктивная мысль автора».

2. Литературный сценарий.
После точного определения темы, идеи, сверхзадачи праздника и оформления (материализации) этих определений в конкретном художественном и документальном материале праздника, выстроенного композиционно, начинается сценарная подробная разработка существующего плана, уточнение, дополнение, литературное оформление
его, то есть создание полноценного литературного макета праздника.

«Итак, в литературном сценарии дается общее описание всех эпизодов празднества, разрабатываются тексты, основные принципы оформления, характер передвижения групп людей, масс и многое другое. В процессе работы над литературным сценарием еще более конкретно определяется и уточняется общая структура всего празднества, напряженность действия (и связанная с нею эмоциональность) того или иного эпизода.

На этом этапе работы устанавливается и необходимый темп всего празднества-представления в целом, динамика его единого драматического действия. А от этого в известной степени будет зависеть и длительность эпизодов, и количество номеров, и многое другое. Описание места и времени действия (общего «настроения действия»), данные в литературном сценарии, служат отправным пунктом для работы художника, которая не может начинаться с середины или в конце драматургической работы, продолжающейся в течении почти всего периода организации и постановки празднества-представления».

Чем более подробен, конкретен и точен в своем описании развивающегося праздничного действия литературный сценарий, тем лучше. «В литературном сценарии театрализованного празднества дается также подробное описание сюжета хореографических и пластических композиций, светозвуковых, фоновых и других изображений». Литературный сценарий – это зримое, яркое, точное представление о празднике, выраженное в слове.

У сцэнарна – рэжысёрскую распрацоуку свята уваходзяць наступныя этапы.

Вызначыць тэму, ідэю і падзею, якую вызначае свята . Сбор матэрыяла па тэме. Пачынаецца з глыбокага вывучэння гінэзіса свята: этымалогіі назвы і тэндэнцыі яго гістарычнага развіцця. Пры гэтым аналізе неабходна улічыць першасную, гаспадарчую практычную аснову свята, а затым яго язычніцкія, хрысціянскія і свецкія напластаванні.

Наступным этапам сцэнарна – рэжысёрскай распрацоукі свята, з’яуляецца сцэнарны план свята, у якім рэжысёр вызначае усе дзеі будучага свята.      

Рэжысёр кампазыцыйна будуе свята. Яно складаецца з экспазіцыі, пачатка дзеі (завязка), развіцця дзеі (монадзеі – калі свята адбываецца у вёсцы, сяле, альбо полідзеі – свята у вялікім горадзе),кульмінацыі – найвышэйшага пункту накала дзеі. Кульмінацыя у свяце можа перастаць у фінал.

Сцэнарна – рэжысёрскі ход. Гэта прём, які аб’яднае разрозненыя часткі сцэнарыя у адзінае драматургічнае цэлае. Ён мае унутраную і знешнюю праявы. Унутраная – гэта выяуленне сутнасці хода, выяуленне прыёма з’яднанне дзі. Знешняя – гэта адлюстраванне візуальнага боку.

Вызначэнне жанру свята.

У сцэнарна – рэжысёрскай распрацоуцы свята рэжысёр вызначае асноуныя эпізоды свята. Затым вызначае мастацкі вобраз. Гэта аутарская ідэя увасаблення у архітэктурным, мастацка – дэкаратыуным, музычным і пластычным вырашэннях. Спачатку павінны даць вобразу агульную назву, якая раскрывае ідэю свята. Затым вызначыць прасторавае і дэкаратыунае вырашэнне свята, музычны вобраз – мелодыя лейтматыу. Яна адлюстроувае ідэю. Пластычнае вырашэнне – гэта абрады, рытуалы і іншыя гульнёвыя дзеі, якія раскрываюць ідэю свята.

Наступны этап – пішацца літаратурнысцэнарый свята.

Пасля распрацоуваецца творчае і матэрыяльна – тэхнічнае забеспячэнне.

Каштарыс.