Объедините эти предложения с помощью степени сравнения прилагательных

Пример: bu kadın güzeldir

o kadın güzeldir

bu kadın o kadından daha güzeldir

1. Bu ev eskidir. Şuradaki ev eskidir

2. O tabak pistir. Mutfaktaki tabak pistir

3. Kız kardeşim uzun boyludur. Onun kızı uzun boyludur

4. Bu ağaçlar yüksektir. Ev yüksektir

5. Bu öykü ilginçtir. Kitaptaki öykü ilginçtir

 

3. Сделайте это упражнение в соответствии с примером:

Пример: bu bardak çok pistir. Diğer bardağı alacağım

bu bardak çok pistir. Diğerini alacağım

1. O defter çok incedir. Diğer defteri alacağım

2. Bu tabak çok pisti. Diğer tabağı verdi

3. Şu lokanta çok pahalıdır. Diğer lokantaya git

4. O otobüs çok kalabalıktır. Diğer otobüse binecek

5. Bu portakal çok ekşi. Diğer portakalı ye

6. Şu araba çok eskidir. Diğer arabayla gidelim

 

Объедините эти предложения с помощью слова kadar.

1. Bu ağaç uzundur. Şu ağaç uzundur

2. Annem gençtir. Öğretmenim gençtir

3. O futbolcu iyi oynuyor. Hakan iyi oynuyor

4. Ben arabayı dikkatli sürdüm. O arabayı dikkatli sürdü

5. Şu soru basittir. Defterdeki soru basittir

 

Переведите на русский язык

Перевести 8 предложений из раздела новые слова.

Перевести на турецкий язык

1. Ее доктора не было. Она поговорила с другим доктором

2. Она не такая молодая, как его мать

3. Она выйдет замуж за своего начальника летом?

4. Ты можешь придти быстрее?

5. Самая толстая книга на столе – твоя

6. Сначала я приму душ, а потом одену свое самое красивое платье и выйду из дома

7. В твоей стране зимой холодно? В нашей стране зима обычно очень холодная

8. Вы можете сделать это легко и быстро? Это будет не легко, но мы сделаем, конечно.

 

Урок 71

НОВЫЕ СЛОВА. ПРОШЕДШЕЕ ПРОДОЛЖИТЕЛЬНОЕ ВРЕМЯ + ВОПРОСИТЕЛЬНАЯ ФОРМА

 

İzlemek	Следить, преследовать	Onu her gün izlemelisin
Piknik	Пикник	Geçen hafta pikniğe gittik
Hoş	Хороший, милый, симпатичный	Arkadaşın çok hoş bir kızdır
Susamak	Хотеть пить, испытывать жажду	Çok susadım. Bir bardak su içeceğim
İlk	Первый	İlk arabamı arkadaşıma sattım
Son	Конец, последний	Son tren ne zaman gelecek?
	Filmin sonu nasıldı?
Kartpostal	Почтовая открытка	Her ay bize bir kartpostal gönderirler
Gül	Роза	Teyzem gülleri çok sever. Onun için birkaç gül alalım mı?
Gürültü	Шум	Geceleyin bir gürültü duyduk
Soğan	Лук	İki kilo soğan verin, lütfen

 

ПРОШЕДШЕЕ ПРОДОЛЖИТЕЛЬНОЕ ВРЕМЯ

Geçmişte devamlı halı

Когда-то очень давно мы с вами выучили настоящее время. С помощью этого времени мы, как правило, выражаем действие, которое происходит в момент его выполнения.

Bugün taşınıyoruz Мы сегодня переезжаем

Для того, чтобы показать, что какое-то действие продолжалось в прошлом в течение определенного промежутка времени, нужно использовать прошедшее продолжительное время. Важно уяснить, что этим временем обозначается незаконченное действие, имевшее место в определенный момент или промежуток времени в прошлом. Надо отметить, что в силу особенностей русского и турецкого языков, зачастую невозможно провести грань между прошедшим временем и прошедшим продолжительным временем при выполнении переводов. Однако, следует максимально четко себе уяснить принцип построения прошедшего продолженного времени, и стараться при переводах придерживаться их.

 

Для образования прошедшего продолженного времени, к корню глагола прибавляем суффикс настоящего времени – yor, после него – суффикс прошедшего времени – du, и личные окончания.

Рассмотрим примеры и почувствуем разницу!

Polis şimdi onu izliyor полицейский сейчас следит за ним (преследует)

Polis onu izliyordu полицейский преследовал его

Polis onu izledi полицейский выследил его

 

Ziyaretçiler gidiyor посетители уходят

Ziyaretçiler gidiyordu посетители уходили

Ziyaretçiler gitti посетители ушли

 

Hırsız kaçıyor вор убегает

Hırsız kaçıyordu вор убегал

Hırsız kaçtı вор убежал

 

Теперь рассмотрим это время в предложениях с разными лицами.

 

Ben

Yazıyordum я писал

Bekliyordum я ждала

Oynuyordum я играл

Seyrediyordum я смотрела

Temizliyordum я чистил, мыл

 

O eve bakıyordum я смотрел на тот дом

Ofiste çalışıyordum я работала в офисе

 

Sen

Yazıyordun ты писал

Bekliyordun ты ждал

Oynuyordun ты играла

Seyrediyordun ты смотрел

Temizliyordun ты мыла

 

Orada yaşıyordun ты жил там

Onunla konuşuyordun ты говорила с ним

 

O

Yazıyordu она писала

Bekliyordu он ждал

Oynuyordu он играл

Seyrediyordu она смотрела

Temizliyordu она чистила

 

Mutfakta yemek yapıyordu она готовила еду на кухне

Kütüphanede bir kitap okuyordu он читал книгу в библиотеке

 

Biz

Yazıyorduk мы писали

Bekliyorduk мы ждали

Oynuyorduk мы играли

Seyrediyorduk мы смотрели

Temizliyorduk мы мыли

 

Salonda oturuyorduk мы сидели в салоне

Televizyonu tamir ediyorduk мы чинили телевизор

 

Siz

Yazıyordunuz вы писали

Bekliyordunuz вы ждали

Oynuyordunuz вы играли

Seyrediyordunuz вы смотрели

Temizliyordunuz вы мыли

 

Evden çıkıyordunuz вы выходили из дома

Şarkı söylüyordunuz вы пели песню

Onlar

Yazıyorlardı они писали

Bekliyorlardı они ждали

Oynuyorlardı они играли

Seyrediyorlardı они смотрели

Temizliyorlardı они чистили

 

Resime bakıyorlardı они смотрели на картину

Araba sürüyorlardı они водили машину

 

А теперь рассмотрим построение вопросительных предложений для этого времени.

 

Для образования вопроса после суффикса настоящего времени yor ставится вопросительный суффикс mu и к нему добавляется суффикс прошедшего времени du + личные окончания.

Ben

Yazıyor muydum? Я писал?

Bekliyor muydum? Я ждал?

Oynuyor muydum? Я играла?

Seyrediyor muydum? Я смотрела?

 

Odamı temizliyor muydum? Я убирала в своей комнате?

Ofiste çalışıyor muydum? Я работал в офисе?

 

Sen

Yazıyor muydun? Ты писал?

Bekliyor muydun? Ты ждал?

Oynuyor muydun? Ты играла?

Seyrediyor muydun? Ты смотрел?

 

O odada sigara içiyor muydun? Ты курил в той комнате?

Almanca öğreniyor muydun? Ты учила немецкий?

O

Yazıyor muydu? Он писал?

Bekliyor muydu? Она ждала?

Oynuyor muydu? Он играл?

Seyrediyor muydu? Она смотрела?

 

Dişlerini fırçalıyor muydu? Он чистил зубы?

Elbiseyi ona gösteriyor muydu? Она показывала ей платье?

 

Biz

Yazıyor muyduk? Мы писали?

Bekliyor muyduk? Мы ждали?

Oynuyor muyduk? Мы играли?

Seyrediyor muyduk? Мы смотрели?

 

Adamı izliyor muyduk? Мы следили за мужчиной?

Uyuyor muyduk? Мы спали?

 

Siz

Yazıyor muydunuz? Вы ждали?

Oynuyor muydunuz? Вы играли?

Seyrediyor muydunuz? Вы смотрели?

 

İlginç bir kitabı okuyor muydunuz? Вы читали интересную книгу?

Bahçeye geliyor muydunuz? Вы приходили в сад? (во двор)

 

Onlar

Yazıyorlar mıydı? Они писали?

Bekliyorlar mıydı? Они ждали?

Oynuyorlar mıydı? Они играли?

Seyrediyorlar mıydı? Они смотрели?

 

Akşam yemeği yiyorlar mıydı? Они ужинали?

Size yardım ediyorlar mıydı? Они помогали вам?

 

Çocuk ağlıyor muydu? Ребенок плакал?

Ona Fransızca öğretiyor muydun? Ты учил его французскому?

Siz o kalemi kullanıyor muydunuz? Вы пользовались тем карандашом?

Parkta futbol oynuyorlar mıydı? Они играли в футбол в парке?

Yaşlı adam evin önünde bekliyor muydu? Пожилой мужчина ждал перед домом?

Yağmur yağıyor muydu? Шел дождь?

Ben gülüyor muydum? Я смеялась?

Слова к диалогу:

Turgut, Reha, Zeki – мужские имена

Okul – в турецком языке не только школа, это название любого учебного заведения

Tekrar - опять, еще раз

 

ДИАЛОГ

Turgut: Zeki’yi gördün mü?

Reha: Evet, gördüm.

Turgut: Neredeydi?

Reha: Okuldaydı. Arkadaşlarıyla konuşuyordu. Niçin sordun?

Turgut: Kitaplarım onların evinde. Onları almalıyım

Reha: Ona telefon et

Turgut: Ettim. Zeki evde değildi

Reha: Belki şimdi evdedir

Turgut: Tamam, tekrar edeceğim

Reha: Bira içiyordum. Sana biraz koyayım mı?

Turgut: İçerim. Birayı koy. Ben telefon edeceğim

 

 

ДОМАШНЯЯ РАБОТА

Перевести диалог

2. Напишите эти предложения в прошедшем продолженном времени:

1. Bavulları taşıyorlar

2. Arkadaşım ona gülüyor

3. Bir elma yiyorsunuz

4. Elbiseleri sayıyorum

5. Tıraş oluyorsun

6. Denizde yüzüyoruz