Археология об основании Рима: Новые раскопки проясняют и такой острый дискуссионный вопрос, как дата самого возникновения Рима...
Индивидуальные очистные сооружения: К классу индивидуальных очистных сооружений относят сооружения, пропускная способность которых...
Топ:
Устройство и оснащение процедурного кабинета: Решающая роль в обеспечении правильного лечения пациентов отводится процедурной медсестре...
Техника безопасности при работе на пароконвектомате: К обслуживанию пароконвектомата допускаются лица, прошедшие технический минимум по эксплуатации оборудования...
Установка замедленного коксования: Чем выше температура и ниже давление, тем место разрыва углеродной цепи всё больше смещается к её концу и значительно возрастает...
Интересное:
Отражение на счетах бухгалтерского учета процесса приобретения: Процесс заготовления представляет систему экономических событий, включающих приобретение организацией у поставщиков сырья...
Аура как энергетическое поле: многослойную ауру человека можно представить себе подобным...
Лечение прогрессирующих форм рака: Одним из наиболее важных достижений экспериментальной химиотерапии опухолей, начатой в 60-х и реализованной в 70-х годах, является...
Дисциплины:
 2021-10-05 |
 132 |
из
5.00
|
Заказать работу |
Содержание книги
Поиск на нашем сайте
|
|
|
|
5 ц1а я латта
Рефлекси
- 1 Суна атта хеттарг…..
-2 Суна хала хеттарг….
-3 Суна хиира …….
7. Ц1ахь: хрестомати т1ера аг1о 61-63 цхьа стих.дагахь
Урок № 18
Хьехархо: Дончарова Ремиса Андыевна
Терахь ------------------------------ шо
Нохчийн литература 10- г1а А класс.
Хьехарсахьтан ц1е: Мамакаев М.А «Орган т1ехь сатесна «стихотворени
Хьехарсахьтан 1алашо: 1) 1аморан (обуч.) Дешархойн хаарш зер. 1амийнарг карладаккхар. 2 ) Кхиоран (развив) Стихотворенийн коьрта ма1на къастор, коьрта 1алашо йовзийтар, йийцаре яр.
3) Кхетам-кхиоран (воспит.) Дахаре болу безам к1аргбар. Хьехарсахьтан г1ирс: компьютер, учебник, сурташ.
|
|
Урок д1аяхьар.
Ι.Догдаийтаран мур (Х1етал-металш)
ΙΙ.Дешархойн долчу хаарийн актуализации яран
- Дешархоша шаьш ц1ахь 1амийна стихотворении «Зама» схьаюьйцу
-. Х1ун лору поэта дахарехь шен коьрта 1алашо?
1. Х1ун лору поэта дахарехь шен коьрта 1алашо?
2. Даймахкаца йолу поэтан юкъаметтиг муха гайтина стих-хь?
3. Ойла е стих. чулацаман а, исбаьхьаллин башхаллин а.
4. Тидам бе стих. т1ехь заманах, адамийн дахарх, Даймахках лаьцна ойлаяран.
5. Муха билгалболу стих. лирически турпалхочун синхьегам?
6. Муха хета хьуна стих. маь1на?
Керла коьчал йовзийтар
Мамакаев Мохьмадан поэзехь Даймехкан тема. Стеган парг1ато, сий цуьнан Даймахкаца йолчу юкъаметтигех доьзна хилар. Поэтан лирически турпалхочо дахарх, заманах еш йолу ойланаш. Мамакаев Мохьмадан лирикехь поэтан, поэзин тема.
ОРГАН ТIЕХЬ САТЕСНА
ДIо лекхчу кIайн ломан некъера яьлла,
Мохь тоьхна, схьайогIу цхьа сиха тулгIе.
ТулгIе ю тулгIеца эшаре яьлла;
И Орга доьлхуш ду дог доцчу тIулге.
ДоттагIий, дIахьовсал – инзаре буьйса;
Буьйсанца некъ эцна мархаш а лиэла.
Ткъа байрий, алийша аш тахна соьга,
Стиглара тулгIеша баьккхина сиэда?
Ткъес тоьхна къегина хьун цхьалха ели,
Болатан бос керчош догIу вайн Орга;
Ламанан буьрса хи къийсаме дели,
Берд берде белхабеш хи догIу кIорга.
Кхин цкъа а ткъес тоьхна стигланаш гIевтти:
– Орга, хьо, шаьш хIинцца сацор ду, – аьлла.
|
|
Органан кIайн тулгIеш кху ара евли:
– ПаргIато, паргIато шаьш лоьху, – аьлла.
Со тахна ткъевна кIел куй боцуш лаьтта,
Органца хиларна сакъераделла.
Саьрмакан багара майра схьадаьлла
Турпала сан Орга дарц лайна дели…
Стиглара ткъес лестарх кхера ца дира,
Сийлахьа сан Орга дог майра деха;
Лай хилла, осала Орга ца дижи, -
Со, цунах воккхавеш, ирс кхаьчна веха.
Ткъевнаца Iаржъелла тIейоьжна стигла
Орган тIехь екхарна воккхаве тахна.
Вайн Iуьйре хестаеш чIегIардиг лиэла,
Орга, хьо эшаршца диэкалахь майрра.
Хаттарш, тIедахкарш
1. Муьлхачу исбаьхьаллин басаршца хIоттадо поэта Iаламан сурт?
2. «Орга» кхузахь авторан поэтически васт ду. Шуьйро дийца цунах лаций.
3. Муха хета хьуна стихотворенин маьIна?
Урокан жам1 дар.
Синквейн Зама, Орга
| 1 Зама 2 къинхетаме, самукъане 3 сихло, йоду, 1ехаво 4 Зама, ма сихло, сан зама, 5 дахар | 1Орга 2 ц1ена, сирла 3 оьшу, такхаво, 1ехаво 4. Тхан Нохчийчохь Орга 5 хи |
Рефлекси
- 1 Суна атта хеттарг…..
-2 Суна хала хеттарг….
-3 Суна хиира …….
7. Ц1ахь: Тетрадаш т1ера 1амо
Урок № 17
Хьехархо: Дончарова Ремиса Андыевна Терахь _____________ нохчийн литература 10- г1а А класс.
Хьехарсахьтан ц1е: Мамакаев М. «Зама» стихотворени ешар, йийцаре яр.
Хьехарсахьтан 1алашо: 1) 1аморан (обуч.) Дешархойн хаарш зер. 1амийнарг карладаккхар. 2 ) Кхиоран (развив) Стихотворенийн коьрта ма1на къастор, коьрта 1алашо йовзийтар, йийцаре яр.
3) Кхетам-кхиоран (воспит.) Дахаре болу безам к1аргбар. Хьехарсахьтан г1ирс: компьютер, учебник, сурташ.
|
|
Урок д1аяхьар.
Ι.Догдаийтаран мур (Х1етал-металш)
ΙΙ.Дешархойн долчу хаарийн актуализации яран
- Дешархоша шаьш ц1ахь 1амийна стихотворении «Даймахке» схьаюьйцу
-. Х1ун лору поэта дахарехь шен коьрта 1алашо?
1. Х1ун лору поэта дахарехь шен коьрта 1алашо?
2. Даймахкаца йолу поэтан юкъаметтиг муха гайтина стих-хь?
3. Ойла е стих. чулацаман а, исбаьхьаллин башхаллин а.
4. Тидам бе стих. т1ехь заманах, адамийн дахарх, Даймахках лаьцна ойлаяран.
5. Муха билгалболу стих. лирически турпалхочун синхьегам?
6. Муха хету хьуна стих. маь1на?
Керла коьчал йовзийтар
Мамакаев Мохьмадан поэзехь Даймехкан тема. Стеган парг1ато, сий цуьнан Даймахкаца йолчу юкъаметтигех доьзна хилар. Поэтан лирически турпалхочо дахарх, заманах еш йолу ойланаш. Мамакаев Мохьмадан лирикехь поэтан, поэзин тема.
ЗАМА
Зама, ма сихло, сан зама,
Цхьажимма некъ бита ахь суна.
Со дахарх Iаьбна вац хьуна,
Сан дисна дезарш ду хьуна.
Таллаза шорта ю ареш,
Яздаза дисна ду иллеш,
Дагара хаийта кхоьруш,
Геннара кехатца езаш, –
Со безам лехна ву хьуна,
Сатуьйсуш къежвелла хьуна
Хьоьгара собар а лоьхуш,
Со вогIу хьоьца де къуьйсуш…
|
|
Зама, ма сихло, сан зама,
Со тахна реза ву хьуна,
Дуьненна кур бетташ вогIург
Сийначу молханца вагош.
ХьагIца цIий Iанадеш вогIург
Готтачу лахьти чохь сецош,
Дажалийн даьIахкийн хIурца
Вайн латта беркатца хьекъош,
Ахь лоьху селхенна нийсо,
ГIелвинчун дог-ойла екхош;
Атта де халонца хуьйцу –
Хийла ден кура дог дегош…
Зама, ма сихло, сан зама,
Цхьажимма некъ бита ахь суна.
Доггаха дош аьлла ваьлла вац,
Дуьненахь ас битна цхьа зил бац,
Со дахарх заз даккха кхиъна вац,
Езачух бIаьрг тоьхна ваьлла вац,
Ма-хетта барт аьлла, Iаьбна вац,
Даймехкан декхарха ваьлла вац.
И суна массарел а деза ду, –
ДIа ца луш кхалхарна кхоьруш ву,
Даймехкан сийлахьчу декхарна
Дуьненахь массо а деха вай.
Хаттарш, тIедахкарш
1. Тидам бе стихотворени тIехь заманах, адамийн дахарх, Даймахках
лаьцна.ойлаяран.
1. Х1ун аьлла вистхуьлу поэт замане?
2. 3. Х1ун дагахьбалламаш бисна поэтан дахарехь?
3. Дахар дезар, цунах ша 1аьбна ца хилар муьлхачу дешнашца гойту поэто?
4. Шена массарел деза дерг х1ун ду боху поэто?
5. Муха билгалболу стихотворенехь лирически турпалхочун къинхьегам?
6. Ахь муха лору стеган вахаран Iалашо?
Урокан жам1 дар.
Синквейн Зама
1 Зама
2 къинхетаме, самукъане
3 сихло, йоду, 1ехаво
4 Зама, ма сихло, сан зама,
5 дахар
Рефлекси
- 1 Суна атта хеттарг…..
-2 Суна хала хеттарг….
-3 Суна хиира …….
7. Ц1ахь: хрестомати т1ера аг1о 61-63 стих.дагахь 1амо
ОРГАН ТIЕХЬ САТЕСНА
ДIо лекхчу кIайн ломан некхера яьлла,
Мохь тоьхна, схьайогIу цхьа сиха тулгIе.
ТулгIе ю тулгIеца эшаре яьлла;
И Орга доьлхуш ду дог доцчу тIулге.
ДоттагIий, дIахьовсал – инзаре буьйса;
Буьйсанца некъ эцна мархаш а лиэла.
Ткъа байрий, алийша аш тахна соьга,
Стиглара тулгIеша баьккхина сиэда?
Ткъес тоьхна къегина хьун цхьалха ели,
Болатан бос керчош догIу вайн Орга;
Ламанан буьрса хи къийсаме дели,
Берд берде белхабеш хи догIу кIорга.
Кхин цкъа а ткъес тоьхна стигланаш гIевтти:
– Орга, хьо, шаьш хIинцца сацор ду, – аьлла.
Органан кIайн тулгIеш кху ара евли:
– ПаргIато, паргIато шаьш лоьху, – аьлла.
Со тахна ткъевна кIел куй боцуш лаьтта,
Органца хиларна сакъераделла.
Саьрмакан багара майра схьадаьлла
Турпала сан Орга дарц лайна дели…
Стиглара ткъес лестарх кхера ца дира,
Сийлахьа сан Орга дог майра деха;
Лай хилла, осала Орга ца дижи, -
Со, цунах воккхавеш, ирс кхаьчна веха.
Ткъевнаца Iаржъелла тIейоьжна стигла
Орган тIехь екхарна воккхаве тахна.
Вайн Iуьйре хестаеш чIегIардиг лиэла,
Орга, хьо эшаршца диэкалахь майрра.
Хаттарш, т I едахкарш
1. Муьлхачу исбаьхьаллин басаршца хIоттадо поэта Iаламан сурт?
|
|
2. «Орга» кхузахь авторан поэтически васт ду. Шуьйро дийца цунах лаций.
3. Муха хета хьуна стихотворенин маьIна?
Урок № 19
Хьехархо: Дончарова Ремиса Андыевна
Терахь _____________ нохчийн литература 10- г1а А класс. Хьехарсахьтан ц1е: «Зеламха» исторически бакъдолчун бух т1ехь язйина
романан дакъош дешар.
Хьехарсахьтан 1алашо: 1) 1аморан (обуч.) Дешархойн хаарш зер. 1амийнарг карладаккхар. 2 ) Кхиоран (развив) «Зеламха» роман язъяран истори йовзийтар. Дешархошна чулацам бовзийтар. Роман исторически бакъдолчийн бух т1ехь язйина хилар хаийтар.
3) Кхетам-кхиоран (воспит.) Къинхетаме болу безам к1аргбар. Хьехарсахьтан г1ирс: компьютер, учебник, сурташ.
Урок д1аяхьар.
Ι.Догдаийтаран мур (Х1етал-металш)
ΙΙ.Дешархойн долчу хаарийн актуализации яран
Дешархоша ц1ахь 1амийна стихотворении юьйцу (Орга, Зама, Даймахке)
1. Х1ун лору поэта дахарехь шен коьрта 1алашо?
2. Даймахкаца йолу поэтан юкъаметтиг муха гайтина стих-хь?
3. Ойла е стих. чулацаман а, исбаьхьаллин башхаллин а.
4. Тидам бе стих. т1ехь заманах, адамийн дахарх, Даймахках лаьцна ойлаяран.
5. Муха билгалболу стих. лирически турпалхочун къинхьегам?
6. Муха хета хьуна стих. маь1на?
Керла коьчал йовзийтар.
Зеламха». Роман исторически бакъдолчийн бух т1ехь язйина хилар. Зеламхех обарг винарг цу хенахьлера социально-политически дахар. Яздархочун шен турпалхочуьнга болу хьежамаш. Турпалхойн васташ кхолларехь, дахаран исбаьхьаллин сурт х1отторехь яздархочун корматалла. Нохчийн литературехь Мамакаев Мохьмадан кхоллараллин мехалла. Литературан теори. Лирикех болу кхетам к1аргбар. Романах болу кхетам к1аргбар.
4. Дешархошка хаттарш.
1. Х1ун зама ю романехь гайтинарг?
2. Муха кхолладелла З1окиний, Зеламхиний юкъара доттаг1алла?
3. Зеламха хьуьнхахь шен к1антаца Мугица лечкъаргех ловзуш гайтаран х1ун маь1на хета хьуна?
4. Х1ун бахьана ду Зеламха обаргалла лело араваьккхинарг?
5. Зеламхас ша цхьаъ висаран хьокъехь ечу ойланийн маь1на муха хета хьуна?
6. Зеламхас латтийначу къийсаман маь1на х1ун ду аьлла хета хьуна?
7. Муха ю «Зеламха» романан композици?
8. «Зеламха» романан маь1нех лаций дийца.
Урокан жам1 дар.
Синквейн Даймохк
1. Даймохк
2. хьоме. Мерза
3. беза, лору, хестабо
4. Аса сайн Даймохк хестабо.
5. ц1а я латта
Рефлекси
- 1 Суна атта хеттарг….. -2 Суна хала хеттарг…. -3 Суна хиира …….
1. Ц1ахь: 63-74 еша, хаттаршна жоьпаш.
Урок № 20
Хьехархо: Дончарова Ремиса Андыевна
Терахь _____________ нохчийн литература 10- г1а А класс. Хьехарсахьтан ц1е: Мамакаев М. «Зеламха» романан дакъош дешар.
Хьехарсахьтан 1алашо: 1) 1аморан (обуч.) Дешархойн хаарш зер. 1амийнарг карладаккхар. 2 ) Кхиоран (развив) Дешархошна чулацам бовзийтар. Роман исторически бакъдолчийн бух т1ехь язйина хилар хаийтар. Зеламхех обарг винарг цу хенахьлера социально-политически дахар хилар дийцаре дар
3) Кхетам-кхиоран (воспит.) Къинхетаме болу безам к1аргбар. Хьехарсахьтан г1ирс: компьютер, учебник, сурташ.
Урок д1аяхьар.
Ι.Догдаийтаран мур (Х1етал-металш)
ΙΙ.Дешархойн долчу хаарийн актуализации яран
Дешархоша дешначу декъан чулацам схьабуьйцу.
1. Х1ун зама ю романехь гайтинарг?
2. Муха кхолладелла З1окиний, Зеламхиний юкъара доттаг1алла?
3. Зеламха хьуьнхахь шен к1антаца Мугица лечкъаргех ловзуш гайтаран х1ун маь1на хета хьуна?
4. Х1ун бахьана ду Зеламха обаргалла лело араваьккхинарг?
Керла коьчал йовзийтар.
«Зеламха». Роман исторически бакъдолчийн бух т1ехь язйина хилар.Зеламхех обарг винарг цу хенахьлера социально-политически дахар. Яздархочун шен турпалхочуьнга болу хьежамаш. Турпалхойн васташ кхолларехь, дахаран исбаьхьаллин сурт х1отторехь яздархочун корматалла. Нохчийн литературехь Мамакаев Мохьмадан кхоллараллин мехалла. Литературан теори. Лирикех болу кхетам к1аргбар. Романах болу кхетам к1аргбар.
4. Дешархошка хаттарш.
1. Х1ун зама ю романехь гайтинарг?
2. Муха кхолладелла З1окиний, Зеламхиний юкъара доттаг1алла?
3. Зеламха хьуьнхахь шен к1антаца Мугица лечкъаргех ловзуш гайтаран х1ун маь1на хета хьуна?
4. Х1ун бахьана ду Зеламха обаргалла лело араваьккхинарг?
5. Зеламхас ша цхьаъ висаран хьокъехь ечу ойланийн маь1на муха хета хьуна?
6. Зеламхас латтийначу къийсаман маь1на х1ун ду аьлла хета хьуна?
7. Муха ю «Зеламха» романан композици?
8. «Зеламха» романан маь1нех лаций дийца.
Урокан жам1 дар.
Синквейн Мамакаев Мохьмад
1Мамакаев Мохьмад 2 Оьзда, собаре 3 1амаво, яздо, кхетаво
4 Айсханов Шамсуддис дуккха дийцарш яздина
5 яздархо
Рефлекси
- 1 Суна атта хеттарг…..
-2 Суна хала хеттарг….
-3 Суна хиира …….
7.Ц1ахь: Хр аг1о 74-84 еша, хаттаршна жоьпаш.
Урок № 21
Хьехархо: Дончарова Ремиса Андыевна
Терахь 17/10.2020 шо
Нохчийн литература 10- г1а А класс. Хьехарсахьтан ц1е: З1ока Зеламха волчу лома веана
Хьехарсахьтан 1алашо: 1) 1аморан (обуч.) Дешархойн хаарш зер. 1амийнарг карладаккхар. 2 ) Кхиоран (развив) Роман исторически бакъдолчийн бух т1ехь язйина хилар хаийтар. Зеламхех обарг винарг цу хенахьлера социально-политически дахар хилар дийцаре дар. Романехь зударийн васташ довзийтар.
3) Кхетам-кхиоран (воспит.) Къинхетаме болу безам к1аргбар. Хьехарсахьтан г1ирс: компьютер, учебник, сурташ.
Урок д1аяхьар.
Ι.Догдаийтаран мур (Х1етал-металш)
ΙΙ.Дешархойн долчу хаарийн актуализации яран
1. Зеламха хьуьнхахь шен к1антаца Мугица лечкъаргех ловзуш гайтаран х1ун маь1на хета хьуна?
2. Х1ун бахьана ду Зеламха обаргалла лело араваьккхинарг?
3. Зеламхас ша цхьаъ висаран хьокъехь ечу ойланийн маь1на муха хета хьуна?
4. Зеламхас латтийначу къийсаман маь1на х1ун ду аьлла хета хьуна?
5. Муха ю «Зеламха» романан композици?
6. «Зеламха» романан маь1нех лаций дийца.
Керла коьчал йовзийтар.
«Зеламха». Роман исторически бакъдолчийн бух т1ехь язйина хилар.
Зеламхех обарг винарг цу хенахьлера социально-политически дахар. Яздархочун шен турпалхочуьнга болу хьежамаш. Турпалхойн васташ кхолларехь, дахаран исбаьхьаллин сурт х1отторехь яздархочун корматалла.Нохчийн литературехь Мамакаев Мохьмадан кхоллараллин мехалла. теори. Лирикех болу кхетам к1аргбар. Романах болу кхетам к1аргбар.
4. Дешархошка хаттарш.
1. Х1ун зама ю романехь гайтинарг?
2. Муха кхолладелла З1окиний, Зеламхиний юкъара доттаг1алла?
3. Зеламха хьуьнхахь шен к1антаца Мугица лечкъаргех ловзуш гайтаран х1ун маь1на хета хьуна?
4. Х1ун бахьана ду Зеламха обаргалла лело араваьккхинарг?
5. Зеламхас ша цхьаъ висаран хьокъехь ечу ойланийн маь1на муха хета хьуна?
6. Зеламхас латтийначу къийсаман маь1на х1ун ду аьлла хета хьуна?
7. Муха ю «Зеламха» романан композици?
8. «Зеламха» романан маь1нех лаций дийца.
5. Урокан жам1 дар. Синквейн Зеламха
Зеламха 2 Оьзда, майра 3 кхетаво, дуьйцу, барт бо
|
|
|
Двойное оплодотворение у цветковых растений: Оплодотворение - это процесс слияния мужской и женской половых клеток с образованием зиготы...
Типы оградительных сооружений в морском порту: По расположению оградительных сооружений в плане различают волноломы, обе оконечности...
История развития пистолетов-пулеметов: Предпосылкой для возникновения пистолетов-пулеметов послужила давняя тенденция тяготения винтовок...
Историки об Елизавете Петровне: Елизавета попала между двумя встречными культурными течениями, воспитывалась среди новых европейских веяний и преданий...
© cyberpedia.su 2017-2024 - Не является автором материалов. Исключительное право сохранено за автором текста.
Если вы не хотите, чтобы данный материал был у нас на сайте, перейдите по ссылке: Нарушение авторских прав. Мы поможем в написании вашей работы!
