Мырза кыжыры келип кеткенсип кыжынып койду.

- Кечирип кой. Мен сенин оорулуу жериңе тийип алам деп ойлогон эмесмин. Мындай суроону бербесем деле болмок.

Кыз жароокерлене өөп койду.

- Эч нерсе эмес. Мен өмүр бою жооп берип келаткан суроолор. Көнүп калгам. Бир чети сыртта жүргөнүмө кубанам. Бул жакта сени эч ким: "Ата-энең ким? Уругуң кайсы?" деп сурабайт. Балким, өз жеримде болгондо кыйналмакмын.

Кыздын кучагынан бошонуп ордунан турду.

- О-й мен сени менен эзилишип жатып жумуштан кечиге турган болуптурмун. Кыз секирип туруп шашыла кийине баштады.

Арадан бир саат өтпөй кыз шефинин астында толук отчет берип турду. "Менин баамымда, Мырзада эл- жерин сагынуу деген сезим жок. Жоокерлик тартипке өтө берилген" деп жыйынтыктады сөзүн.

- Жаш жигиттин кумарына кызыгып кетип толук тамырын тарта албай калган жоксуңбу? - деди шефи каардуу.

- Мындай тапшырманы биринчи жолу аткарып жаткан жокмун го, - деди кыз үнүн пас чыгарып.

Ххх

Мырзанын ичи уйгу-туйгу болуп, өзүн коөрго жер таппай турду. Чын эле Россияга, Москвага жиберишеби? Эгер барса, Москвада кыргыздар көп болуш керек. Жолугушу мүмкүн. Москвадан ары Кыргызстан Мырза үчүн тим эле кол сунса жетчүдөй туюлду. Жерин эстегенде көздөрүнүн кычыгы суулана түшөт.

Туулган жер. Мекен дегенден айрылуу мүмкүн эмес экенин жыл өтүп, акылы жетилген сайын терең сезип келатат. Куду бүгүнкү күнгө чейин түшүнөн жээгинде ойноп өскөн Ысык-Көл кетпейт. Бирде көк ирим көлдө кайдадыр чабак уруп жээгине жетпей кыйналып, бирде кум кечип, үлүл кабыктарын чогултуп, кайык таштарды кайыта көлгө ыргытып ойноп жүргөн болот. Бирде ат минип көк жашыл шиберлүү жайлоодо жүрүшөт. Ала-Тоонун шаңкыйган элеси көз алдынан кетпейт.

Кайдан да тирүүлөй түбөлүк түрмөгө түштүм эле. Тачка түртсөм да өз эл жеримде жүргөнүм артык экен го дегенди акыркы жылдарда көбүрөөк ойлой баштаган. Бул туңгуюк түбү жок, тегерегин тоскон тосмосу да жок, бирок, темир тордун ичиндегиден да жаман көзгө көрүнбөгөн камоодон кантип чыгып кетерине акылы жетпейт. Өмүрү кылдын учунда. Кылт этсе жок кылып коюш бул жердегилер үчүн көп ойлоонууну деле талап кылбаган иш. Сураары жок. Документи эч убакта колуна берилбейт. Тапшырма менен чыгып калганда убактылуу документ берилет да кайра келээри менен алып коюшат.

Россияга барарын уккандан баштап түнү уйкудан кетип, ичинен "ит өлүп", өзүн коөрго жер таппаса да сыртынан сыр бербей, демейдегидей эле күнүмдүк машыгууларына барып, эч нерсе болбогонсуп жүрдү.

Кыздын жөн эле жакшы көрүп калганынан келбегенин болжоп билди. Ошондо да "италиялыктан сак бол" дегенине түшүнө бербеди. Россияга барганда италиялыкты жок кылып коюш оор деле болбойт. Маселе андан аркысында турат. Кайда барат? Кыргызстанга барса муну ким кабыл алат? Тааныган эч кими жок. Буга кандай документ беришет али белгисиз. Балким, убактылуу урунгудай бир нерсе карматып коюшар. Деги, азыр Кыргызстан кандай болуп калды экен так кабарын билбейт. Анча-мынча уккандарына караганда турмуш баягы Мырза Бишкекте тачка түртүп жүргөн жылдардагыдан да төмөндөп кеткен имиш. Көпчүлүгү жумуш издеп чет өлкөлөргө, Россияга тентишүүдө. Мамлекет оор кризиске батып, элинин көбү оор жакырчылыкта дегенди угуп жүрөгү ооруйт.

Азырынча баш паанек кылып булар менен жүрө берсемби деп да ойлоп кетет. Кыргызстанга барса эмне иш кылат? Кесиби жок. Балким, фирмаларга телохранитель болуп иштеп кетер. Кантип эле иш таппай калсын. Деги тачка түртсө да эл жерине кеткиси келет. Мына ушундай эки анжы ойдо жанчылып, бир жыйынтыкка келе албай кыйналат.

Дагы бир чочуган жайы, азыр элине эптеп качып-бозуп барса кабыл алабы? Балким, кармап кесип жиберишээр? Барса, баягы төрөлгөнү тууралуу күбөлүгүн, калган көл боюндагы балдар үйүн таба алабы? Паспорт жасата алабы? Ким жардам берет, жан кишини тааныбаса. Суроо көп, жооп жок.

"Россияга барат экенсиң" дегенди укканда ушул суроолор кайра жаңырды. "Мүнөзүндө өзгөрүү болууда" деп байкап калышпасын деп гана сыртынан сыр бербей, күндөгүдөй эле тамактанып, машыгууга барып жүргөнү менен "ичинен ит өлүп" жатты.

Үчүнчү күнү эрте барып Фаризаттын дос кызынын үйүн сыртынан акмалай баштады. Ички туюму көп тынчсыздандырбагандыктан Фаризатка эч нерсе деле болбогонун билип турган. Көп өтпөй үйдү акмалаган баягы аэропорттогу жигиттерди тааныды. Фаризат көрүнбөйт. Тигилердин дүкөндө иштээрин да ушул эле күнү билди. Кечке жуук гана Фаризатты байкап калды. Артынан түшүүгө үлгүрбөдү. Таксиге түшүп жок болду. Бир санаа тартканы өзү Фаризатка байкалган жокпу, ушунда турду. Ишенгени ички күчтүү туюму гана болчу. Өзүн кимдир бирөө алыстан болсо да көз албай тиктесе, сөзсүз сезмек. Андай кабыл алуу болбоду. Демек, Фаризат байкаган жок болуш керек.

Ххх

Россиядан, "тиешелүү кишинин изине түштүк. Эки-үч күндүн аралыгында колго түшүрөбүз. Биз суракка ала беребизби же өзүңүздөрдөн киши келеби?" - деген кабар келер замат италиялык менен Мырза жолго дайынданышты. Мырзага Россиянын атуулу, улуту башкыр деген паспорт даярдап беришти. Италиялык болсо орусча одоно акцент менен сүйлөгөндүктөн чет элден барган турист катары документ даярдашты.

Мырзага негизинен италиялыкты кайтарып, айтканын аткарып жүрө турган телохранителдик иш тапшырылды. Жумуш кандай бүтсө ошол замат кайра артка кайтышат. Кайра жөнөтүү таш-пиши Москвадагы өнөктөргө жүктөлдү.

Биринчи жолу Мырзаны шефи чакырып алып бетме-бет сүйлөштү. Кара сакал, бетинин териси быткыл-быткыл чуңкурлуу өңү серт. Көзү үңүрөйүп сүрдүү тиктеген. Дүйнөлүк террористтердин башчысы катары атын уккандын жүрөгүнүн үшүн алган бул адам Мырзадай жигиттери менен чанда өзүнө чакырып сүйлөшчү.

Мырза кирип келери менен бутунан башына чейин сыдыра үнсүз тиктеп турду. Мырза да унчукпай какайып буйрук күткөн жоокерче тура берди.

- И-и, демек, Мырза иш мындай. Сени Москвага жөнөтүп жатабыз. Милдетиң кошо барган өнөгүңдүн чекесине черттирбей кайра аман алып келиш. Анын өмүрүн коргош. Эгер ал кырсыктаса же башка бир биз каалабаган ишке туш болсо сен кандай жоопкерчилик тартарыңды билесиң да - деп дагы тиктеп койду.

- Билем - деди Мырза так.

- Билсең ушундай. Сага дагы бир айтарым, сенин сыноо мөөнөтүң ушул Москвага барып келгенден кийин бүтөт. Анан банктан өзүңө тиешелүү эсеп ачтырып акча салдыра баштайбыз. Москвадан кайткандан кийинки биринчи эсебиңе түшө турган акча он миң доллар болот. Ушинтип ар бир тапшырма аткарып келген сайын эсебиңе акча түшүрүп турабыз. Ал акчаны эмне кылып урунасың өз эркиң. Он жылдык кызмат кылуу мөөнөтүң бүткөндөн кийин кааласаң өз алдыңча кетесиң. Кааласаң биз жай жумуш таап беребиз. Оор тапшырмаларга барбай каласың,- деди көздөрүн кымыңдата.

- Сизге кызмат кылууга даярмын, урматтуу кожоюн, - деди Мырза жоокерче какайган калыбында.

- Эмесе жолуңар шыдыр болсун! - деп коштошту шефи.

Ххх

Шаа алгач үйдүн сыртын бир сыйра мыктап текшерип алып, анан ичине кирип Фаризатты куткаруу планын түзүүнү туура тапты. Анүчүн караңгы киргиче күтө турган болду. Бул дача үйлөрдүн арасында жалгыз басып жүрсө көзгө урунуп калчудай, кайда барып убакыт өткөрсөм деп ойлой басып келатса астынан бою өзү кырдуу велосипед жетелеген орус жигит чыга калды. Велосипеддин артына ящик орнотуп, шишелерди толтуруп алыптыр. Кейпи, дачадагы үйлөрдү кыдырып шише чогултуп жүрсө керек. Катарлашып өтө бергенде башына бир ой келди да кайра артына бурулду.

Велосипед жетелеген жигит кандай уктап калганын да билген жок. Болгону, эки кулагынын асты "тыз" дей түштү. Аны ээн үйдүн короосуна сүйрөп кийирип дубалга жөлөй жаткызып коюп, өзү анын үстүндөгү эски күрмөсүн чечип кийип, эски топусун алды да велосипедин жетелей шише чогултуп жөнөдү.

Фаризатты алып киришкен үйдүн эшигинин коңгуроосун басары менен көп күттүрбөй эле дарбазадагы кичинекей көзөнөк ачылды да эки көз көрүнүп:

- Сага эмне керек - деди күркүрөй.

- Шише сатасыздарбы? - деди Шаа үнүн өзгөртө чыйылдап.

- Жок. Жогол көзгө көрүнбөй - деди да көзөнөктү шарт жапты.

- Бул үйдө дайым шише болчу эле. Мен жакшы баага алам - деди Шаа дагы чыйылдап.

"Шарак" - деп жалгыз киши кирүүчү кичинекей эшик ачылды да күрсүйгөн бою эки метрче бар неме чыга келди.

- Сен эмне укпайсыңбы? Мен сага жогол дедим го - деди да Шаанын колунан велосипедин жулуп алып ыргытканда шишелери шарактап сынып, велосипеди эки-үч метрдей барып түштү. Өзү буйтап кача бергенде чала-була көчүккө тээп калды.

- Энеңди... тентимиш. Экинчи бул үйдөн он метр айланып өтүп жүр. Уктуңбу?! -деди күркүрөй.

Эшик ачылганда үйдүн таза, эки кабат экенин, подвалын кошсо үч кабат болорун көрдү. Терезелеринин көздөрү кичинекей, темир тор менен тордолгон экен. Экинчи кабаты балкону менен курулуптур. Башка эч нерсе көрө албады.

- Кечириңиз... кечириңиз... - деди да рули кыйшайып калган велосипедин жетелей бөйпөңдөп качып жөнөдү. Тигил өз ишине ыраазы боло үйүнө кирип кетти. Велосипедди сынгандан калган шишелери менен кошо ээсинин жанына апкелип дубалга жөлөп, күрмөсүн чечип коңурукту кош тартып уктап жаткан неменин үстүнө жаап, башына топусун кийгизип, күрмөнүн чөнтөгүнө болжогондо сынган бөтөлкөлөрдүн баасындагыдай акча салып койду да өз жолуна түштү.