Структура предложений в настоящем времени

Ben gel-i-yor-um

Sen gel-i-yor-sun

O gel-i-yor

Biz gel-i-yor-uz

Siz gel-i-yor-sunuz

Onlar gel-i-yor-lar

Adam gel-i-yor

Arkadaşım gel-i-yor

 

Ben otur-u-yor-um

Sen otur-u-yor-sun

O otur-u-yor

Biz otur-u-yor-uz

Siz otur-u-yor-sunuz

Onlar otur-u-yor-lar

Adam otur-u-yor

Arkadaşım otur-u-yor

 

Ben oku-yor-um

Sen oku-yor-sun

O oku-yor

Biz oku-yor-uz

Siz oku-yor-sunuz

Omlar oku-yor-lar

Adam oku-yor

Arkadaşım oku-yor

 

Ben söyle(ü)-yor-um	söylüyorum
Sen söyle(ü)-yor-sun	söylüyorsun
O söyle(ü)-yor	söylüyor
Biz söyle(ü)-yor-uz	söylüyoruz
Siz söyle(ü)-yor-sunuz	söylüyorsunuz
Onlar söyle(ü)-yor-lar	söylüyorlar
Adam söyle(ü)-yor	söylüyor
Arkadaşım söyle(ü)-yor	söylüyor

 

Ben oturuyorum я сижу

Sen oturuyorsun ты сидишь

O oturuyor он/она сидит

Biz oturuyoruz мы сидим

Siz oturuyorsunuz они сидят

Onlar oturuyorlar они сидят

 

При составлении предложений дополнения, обстоятельства места и времени располагаются между подлежащим и сказуемым:

1. подлежащее + сказуемое

ben oturuyorum я сижу

sen geliyorsun ты приходишь

biz yürüyoruz мы идем

çocuklar oynuyorlar дети играют

adam bakıyor мужчина смотрит

annem dinliyor моя мама слушает

Fikret yürüyor Фикрет ходит

Köpek koşuyor собака бежит

 

2. подлежащее + дополнение + сказуемое

ben peynir yiyorum Я ем сыр

biz resime bakıyoruz мы смотрим на картину

o öğretmeni dinliyor она слушает учителя

arkadaşı mektubu veriyor его друг дает письмо

kedi süt içiyor кошка пьет молоко

kadın kapıyı açıyor женщина открывает дверь

çocuk ekmek yiyor ребенок ест хлеб

Mehmet gazeteyi okuyor Мехмет читает газету

 

3. подлежащее + обстоятельство + сказуемое

o parka gidiyor он идет в парк

ben sandalyede oturuyorum я сижу на стуле

ben şimdi yazıyorum я сейчас пишу

 

Два обстоятельства могут использоваться рядом друг с другом

Ben şimdi sandalyede oturuyorum я сейчас сижу на стуле

Gül Hahım bugün köye gidiyor Гюль ханым сегодня едет в деревню

Annem yarın elbiseyi veriyor моя мама завтра отдает платье

 

4. подлежащее + дополнение + обстоятельство + сказуемое

ben mutfakta gazete okuyorum я читаю газету на кхуне

biz evde radyo dinliyoruz мы слушаем радио дома

öğrenciler okulda öğretmeni dinliyorlar студенты слушают учителя в школе

 

Дополнение и обстоятельство могут меняться местами:

Ben gazete mutfakta okuyorum я читаю газету на кухне

Biz radyo evde dinliyoruz мы слушаем радио дома

Öğrenciler öğretmeni okulda dinliyoruz студенты слушают учителя в школе

Ben yiyorum я ем

Ben bir elma yiyorum я ем яблоко

Ben mutfakta bir elma yiyorum я ем яблоко на кухне

 

Ben gidiyorum я иду

Sen gidiyorsun ты идешь

Onlar gidiyorlar они идут

Onlar bahçeye gidiyorlar они идут в сад

Çocuklar bahçeye gidiyorlar дети идут в сад

Kızlar eve gidiyorlar девочки идут домой

Biz oraya gidiyoruz мы идем туда

Ben kitap okuyorum я читаю книгу

Onlar bahçede oturuyorlar они сидят в саду

Müdürün odasında bekliyoruz мы ждем в кабинете директора

O şimdi geliyor он сейчас идет

Sekreter mektupları okuyor секретарь читает письма

Babam eve bakıyor мой отец смотрит за домом

Siz su içiyorsunuz вы пьете воду

Adamlar buraya geliyorlar мужчины идут сюда

Biz kahve içiyoruz мы пьем кофе

O bir mektup yazıyor она пишет письмо

Kadın şimdi odayı temizliyor женщина убирает комнату

Arkadaşın çay içiyor ваш товарищ пьет чай

Ahmet taksiye koşuyor Ахмет бежит к такси

 

Эти предложения могут строиться и без личных местоимений. Личное окончание глагола всегда подскажет нам о каком лице идет речь.

Oturuyorum – ben oturuyorum – я сижу

Oturuyorsun – sen oturuyorsun – ты сидишь

Oturuyor – o oturuyor – он/она сидит

Oturuyoruz – biz oturuyoruz – мы сидим

Oturuyorsunuz – siz oturuyorsunuz – вы сидите

Oturuyorlar – onlar oturuyorlar – они сидят

 

Sınıfta oturuyoruz мы сидим в классе

Kitap okuyorlar они читают книгу

Sinemaya gidiyorum я иду в кино

Babası kitapları masanın üstünde koyuyor его отец кладет книги на стол

Kedi süt içiyor кошка пьет молоко

Çantayı dolaba koyuyorum я кладу сумку в шкаф

Kadın pencereyi temizliyor женщина чистит окно

Ayşe bir kitap okuyor Айше читает книгу

Çocuklar bahçede oturuyorlar дети сидят в саду

Kız bir mektup yazıyor девочка пишет письмо

Babam radyo dinliyor мой отец слушает радио